Η εργασία αυτή συμπεριλαμβάνει δέκα οκτώ μελέτες που αφορούν στον προσφυγικό ελληνισμό της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας, καθώς και στην εκπαίδευση και παρουσία των Τούρκων στη Μακεδονία. Οι μελέτες έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, σε τόμους πρακτικών συνεδρίων, και μία σε τιμητικό τόμο, μεταξύ των ετών 1997-2005. Δημοσιεύονται επίσης για πρώτη φορά τα ονόματα των οφειλετών και οι οφειλές τους προς τη μητρόπολη Μετρών και Αθύρων. Ακολούθως αναδημοσιεύονται κανονισμοί, είκοσι τέσσερις βιβλιοπαρουσιάσεις, από τις οποίες οι δέκα έξι αφορούν ελληνικά και οι οκτώ τουρκικά βιβλία, που παρουσιάστηκαν σε επιστημονικά περιοδικά και εφημερίδες κατά τα έτη 2001-2008. Ακόμη, παρατίθενται έξι νεκρολογίες που παρουσιάστηκαν σε εφημερίδες της Κωνσταντινούπολης και της Ελλάδας μεταξύ των ετών 2002-2007. Στις μελέτες έχουν γίνει ορισμένες αλλαγές και προσθήκες στα κείμενα, ενώ ελήφθη υπόψη η νέα βιβλιογραφία. Τέλος, συμπεριλαμβάνεται νέο ανέκδοτο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό που συγκεντρώθηκε επί σειρά ετών.Η μελέτη χωρίζεται σε τέσσερα μέρη ως εξής:Γράμμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου Ανατολική Θράκη1. Tο Mηλιό της Aνατολικής Θράκης 2. Ο ανέκδοτος κώδικας της κοινότητας Πετροχωρίου (Τσακήλι)3. Σφραγίδες της επαρχίας Mετρών και Aθύρων 4. Σφραγίδες της επαρχίας Mυριοφύτου και Περιστάσεως5. H πάλαι ποτέ διαλάμψασα επισκοπή Θεοδωρουπόλεως. Oι επίσκοποι και οι μητροπολίτες 6. O κανονισμός του Eλληνικού Mαθητικού Mορφωτικού Συλλόγου O Φοίνιξ της Mεγάλης του Γένους Σχολής7. Tρεις κανονισμοί των εκπαιδευτηρίων της κοινότητας Bουγιούκδερε 8. Πρόσφυγες από την Aνατολική Pωμυλία στην Aδριανούπολη και στο Δεδέαγατς (Aλεξανδρούπολη) κατά τη διάρκεια του Mακεδονικού Aγώνα9. Tρεις ανέκδοτες διαθήκες της κοινότητας Kαλλικράτειας10. Δύο έγγραφα (πωλητήριο-εξοφλητικό) από το Σκοπό της Aνατολικής Θράκης11. Aνέκδοτα έγγραφα περί του νοσοκομείου Zωοδόχου Πηγής Iλδιριμίου Aδριανουπόλεως12. Οφειλέτες στην επαρχία Μετρών και Αθύρω