...τα σύνορα των πολιτισμών δεν είναι πρωτίστως γεωγραφικά όσο εσωτερικά και ανάγονται στην μεγαλειώδη προσπάθεια του ανθρώπου να γνωρίσει τον εαυτό του και να ελέγξει τη μοίρα του. Η επιθυμία, όμως, για την απόλυτη διαφώτιση του εαυτού και την πλήρη χειραγώγηση της ιστορίας ενέχει κάτι το ολοκληρωτικό και αυτοκαταστροφικό που αυξάνει αναπόφευκτα τον παγκόσμιο πόνο. Ο εκπολιτισμός του εαυτού προϋποθέτει αυτή την οδυνηρή επίγνωση που μετριάζει την κτητική αλαζονεία της γνώσης και επιτρέπει τη συμβίωση με το ξένο και παράξενο άλλο μας. Γιάννης Πατίλης